ΟΞΕΙΔΩΤΙΚΟ ΣΤΡΕΣ

ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΡΙΖΕΣ - ΠΩΣ ΣΧΗΜΑΤΙΖΟΝΤΑΙ :

Το οξυγόνο, εισερχόμενο στον οργανισμό με την αναπνοή και μεταφερόμενο με το αίμα στα κύτταρα, χρησιμοποιείται σε ποσοστό περίπου 95% για την παραγωγή ενέργειας. Το υπόλοιπο ποσοστό προκαλεί τη δημιουργία των ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΡΙΖΩΝ. Στη δημιουργία των ελευθέρων ριζών το υγιές άτομο αντιτάσσει ένα ενδογενές αντιοξειδωτικό σύστημα άμυνας που περιλαμβάνει ενζυμικούς (δισμουτάση του υπεροξειδίου, καταλάση, ανηγμένη γλουταθειόνη κτλ.) και μη ένζυμικούς μηχανισμούς (βιταμίνη C, βιταμίνη Ε, καροτενοειδή, πολυφαινόλες, ανθοκυανίνες κ.α.)

Τι είναι ελεύθερες ρίζες ?

Όταν το λάδι το αφήσουμε στον ατμοσφαιρικό αέρα ταγγίζει και υπεύθυνο για αυτό είναι το οξυγόνο. Στο σώμα μας συμβαίνει το ίδιο όταν δεχτούμε επίθεση από σωματίδια οξυγόνου και ιδιαίτερα από ελεύθερες ρίζες που είναι  τοξικές και δημιουργούν βλάβες  στον οργανισμό. Οι ελεύθερες ρίζες επιταχύνουν την διαδικασία  της   γήρανσης και την εμφάνιση παθήσεων.

Ήδη το 1954 ο D. Harman παρατήρησε ότι στην διαδικασία γήρανσης σημαντικό ρόλο παίζουν οι ελεύθερες ρίζες

ΓΙΑΤΙ ΣΧΗΜΑΤΙΖΟΝΤΑΙ:

ΣΕ ΚΑΝΟΝΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΥΓΕΙΑΣ

  • Σε όσους αθλούνται ή υφίστανται μυϊκή καταπόνηση (αυξάνεται η κατανάλωση οξυγόνου και συνεπώς η παραγωγή ελευθέρων ριζών),
  • Σε όσους τελούν υπό ψυχοσωματικό stress,
  • Σε όσους εκτίθενται σε ρύπανση,
  • Σε ηλιακή ακτινοβολία και καπνό τσιγάρου ( καπνιστές και μη καπνιστές),
  • Σε όσους καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες οινοπνευματωδών ποτών καθώς και
  • σε όσους δεν ακολουθούν ισορροπημένη διατροφή
  • Σε όσες υφίστανται ορμονική θεραπεία (εμμηνόπαυση, αντισυλληπτικά χάπια)

ΣΕ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ

Όλες σχεδόν οι παθήσεις παρουσιάζουν μη φυσιολογικές τιμές ελευθέρων ριζών. Οι ελεύθερες ρίζες παρουσιάζουν υπερβολικά υψηλές τιμές στις περιπτώσεις σακχαρώδους διαβήτη, υπέρτασης, Parkinson, αρτηριοσκλήρυνσης (προκαλώντας έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο), Alzheimer, στένωσης  καρωτίδας, ρευματοειδούς αρθρίτιδας, αλλεργικών και φλεγμονωδών παθήσεων.

ΠΟΙΕΣ ΒΛΑΒΕΣ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ

Όταν η παραγόμενη ποσότητα ελευθέρων ριζών είναι μεγαλύτερη από την φυσιολογική, το αντιοξειδωτικό σύστημα δεν μπορεί πλέον να εξουδετερώσει το πλεόνασμα, με αποτέλεσμα οι ελεύθερες ρίζες να προσβάλουν τα κύτταρα προκαλώντας βλάβες: ΟΞΕΙΔΩΤΙΚΟ STRESS. Η κυτταρική βλάβη αρχίζει στο επίπεδο της μεμβράνης με την αλλοίωση των μηχανισμών μεταφοράς των στοιχείων μεταξύ εσωτερικού και εξωτερικού  περιβάλλοντος των κυττάρων. Στο εσωτερικό αλλοιώνεται ο σχηματισμός ΑΤΡ, που είναι η πηγή ενέργειας των κυττάρων, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει αλλοίωση του DNA με μεταλλαξιγόνα αποτελέσματα τα οποία φτάνουν έως τη δημιουργία όγκων. Η βλάβη που προκαλεί  το οξειδωτικό stress στα κύτταρα επιφέρει γήρανση των κυττάρων και επομένως και των ιστών, η οποία εκδηλώνεται ως πρόωρη γήρανση του δέρματος.

Οξειδωτικό stress  Ένας κίνδυνος για την ζωή

Πως μπορούμε να επιδράσουμε στην διαδικασία γήρανσης?

Δυστυχώς στον μοντέρνο άνθρωπο επιδρούν πολλοί εξωτερικοί παράγοντες που επιταχύνουν την διαδικασία γήρανσης και ευνοούν την ανάπτυξη πολλών παθήσεων.

Οι συνηθέστεροι εξωτερικοί παράγοντες : τοξικοί ρύποι ( ρύπανση), πρόσθετα τροφών, φάρμακα, stress, χρόνιες φλεγμονές και φυσικά το τσιγάρο, κακή διατροφή και ανεπαρκής άσκηση. Οι επιδράσεις αυτές οδηγούν τον οργανισμό στην παραγωγή ελευθέρων ριζών.

Στο σώμα σας υπάρχει μικρή ποσότητα ελεύθερων ριζών που παίζουν ρόλο στην αποτοξίνωση και στο ανοσοποιητικό σύστημα στον οργανισμό. Το οξειδωτικό stress

είναι διαταραχή της ισορροπίας. Μια περίσσεια ελεύθερων ριζών και μια έλλειψη αντιοξειδωτικών συστατικών που δεν μπορούν να δεσμεύσουν τις πλεονάζουσες τις ελεύθερες ρίζες  ορίζεται ως οξειδωτικό stress. Η περίσσεια ελευθέρων ριζών οδηγούν στην ανάπτυξη πολλών παθήσεων όπως η αθηροσκλήρωση, τα καρδιαγγειακά και εγκεφαλικά επεισόδια, ο σακχαρώδης  διαβήτης, η νόσος Alzheimer, νεφροπάθειες, οστεοπόρωση, η αρθρίτιδα, η υπογονιμότητα, ο καρκίνος και  άλλων.

Πως αναγνωρίζεται το οξειδωτικό stress?

Τα ίχνη που αφήνει το οξειδωτικό στρες στο σώμα μας μπορούν να διακριθούν σε εμφανή και σε αυτά που αναγνωρίζονται  με ειδικές εξετάσεις. Τα εμφανή είναι αυτά που αποδίδουμε συνήθως στο γήρας όπως: σκλήρυνση του δέρματος εμφάνιση ρυτίδων, άσπρα μαλλιά, αρθρίτιδα, αθηροσκλήρωση, δυσλειτουργία νεφρών. Τα μη εμφανή είναι η συσσώρευση βλαβών στο γενετικό υλικό, στα λιπίδια και στις πρωτεΐνες.

Επειδή ο κάθε άνθρωπος έχει εξατομικευμένο τρόπο αντιμετώπισης των ελεύθερων ριζών πρέπει να εξετάσουμε διάφορα επίπεδα του μεταβολισμού των ελεύθερων ριζών:

Τι μπορώ να  κάνω για την καταπολέμηση του  οξειδωτικού stress?

Μετά την μέτρηση του οξειδωτικού stress και του αντιοξειδωτικού μηχανισμού ανάλογα με τα αποτελέσματα μπορείτε να ενισχύσετε τον οργανισμό με:

  • μικρότερη παραγωγή ελεύθερων ριζών (διακοπή καπνίσματος)
  • ενεργοποίηση του αντιοξειδωτικού συστήματος του οργανισμού μέσω αντιοξειδωτικής διατροφής
  • τακτική άσκηση μέτριας έντασης
  • χορήγηση αντιοξειδωτικών μικροθρεπτικών συστατικών βασισμένα στις δικές σας ανάγκες (βιταμίνες Α, Ε C κ.ά).

Η ΛΥΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ

ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΡΙΖΩΝ

Οι ελεύθερες ρίζες αποτελούν παράγοντα κινδύνου και γι’ αυτό απαιτείται ειδική αγωγή για την εξουδετέρωση τους. Προκειμένου όμως να το πετύχουμε αυτό, πρέπει να γνωρίζουμε την τιμή με την οποία εμφανίζονται στον οργανισμό, οπότε κρίνεται απαραίτητη η ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΡΙΖΩΝ.