Διακοπή καπνίσματος & βάρος

Είναι σήμερα γνωστό ότι: το κάπνισμα προκαλεί πρόωρους θανάτους κάθε χρόνο από καρδιοαγγειακά νοσήματα, πνευμονοπάθειες και καρκίνο.

Α.Οι καπνιστές τείνουν να έχουν χαμηλότερο βάρος από αυτούς που δεν κάπνισαν ποτέ.
Β.Η διακοπή του καπνίσματος αυξάνει συνήθως το σωματικό βάρος. Περίπου το 80% των ανθρώπων βάρυνε μετά το κόψιμο των τσιγάρων.
Γ.Η αύξηση του σωματικού βάρους μειώνει αλλά δε μηδενίζει τις ευεργετικές επιδράσεις από τη διακοπή του καπνίσματος.

Από πολλών ετών, υπάρχει στους ανθρώπους, σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου η αντίληψη ότι το κάπνισμα βοηθάει στον έλεγχο του σωματικού βάρους.
Έτσι, μεγάλο ποσοστό ατόμων αρχίζει το κάπνισμα ή αρνείται να το διακόψει φοβούμενο την αύξηση του σωματικού βάρους.

Επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα που διέκοψαν το κάπνισμα αύξησαν το βάρος τους κατά μέσο όρο 4-5 κιλά μέσα στα επόμενα 8 χρόνια, αλλά το περισσότερο βάρος το πήραν μέσα στους πρώτους 6 μήνες. Δυστυχώς, 10% των ατόμων που διακόπτει το κάπνισμα αυξάνει το βάρος του κατά 15 περίπου κιλά. Οι μηχανισμοί μέσω των οποίων το κάπνισμα τείνει να μειώνει το σωματικό βάρος είναι πολυσύνθετοι και οφείλονται κύρια στη θερμογενετική δράση της νικοτίνης, αλλά και στο ότι το κάπνισμα αποτελεί συχνά εναλλακτική συμπεριφορική τακτική για την αποφυγή πρόσληψης τροφής, κάτι το οποίο οδηγεί σε μείωση και της ενεργειακής πρόσληψης.

Η νικοτίνη αντιδρά με τους νικοτινικούς- χολινεργικούς υποδοχείς του εγκεφάλου και των γαγγλίων του αυτόνομου νευρικού συστήματος με αποτέλεσμα την αύξηση της απελευθέρωσης σωρείας νευρομεταβιβαστών (κατεχολαμίνες, ντοπαμίνη, σεροτονίνη,ακετυλ-χολίνη, GABA κα.) Επίσης, σημαντική είναι και η επίδρασή της στο ενδοκαναβινοειδές σύστημα, περιφερικό και κεντρικό. Πιο απλα η νικοτίνη στα τσιγάρα επιταχύνει το μεταβολισμό σας. Η νικοτίνη αυξάνει την ποσότητα θερμίδων που χρησιμοποιεί το σώμα σας σε κατάσταση ηρεμίας κατά περίπου 7% έως 15%. Η αύξηση αυτή οφείλεται κύρια στην αύξηση της σιτιογενούς θερμογένεσης και σε αύξηση του ενεργειακού κόστους των σωματικών δραστηριοτήτων και όχι σε αύξηση του μεταβολισμού ηρεμίας (RMR).Επιπλέον, η νικοτίνη δρα και στη σχέση πείνας-κορεσμού,

μάλλον μέσω αύξησης της ευαισθησίας των υποθαλαμικών υποδοχέων στη δράση της λεπτίνης, της κύριας ορμόνης κορεσμού που εκκρίνεται από το λιπώδη ιστό σε αναλογία με τη συνολική του μάζα. Έτσι λοιπόν Τα τσιγάρα μειώνουν την όρεξη.Όταν σταματήσετε το κάπνισμα, η απουσία νικοτίνης επιβραδύνει το μεταβολισμό σας σε περίπου 250 θερμίδες ημερησίως. Χωρίς τσιγάρα, το σώμα σας μπορεί να κάψει τα τρόφιμα πιο αργά. Όταν σταματήσετε το κάπνισμα, μπορεί να αισθάνεστε πιο πεινασμένοι.Μερικοί άνθρωποι δεν αυξάνουν το βάρος τους. Εξαρτάται από το φύλο, την ηλικία, το επίπεδο δραστηριότητας, την πρόσληψη τροφής και τη γενετική προδιάθεση. Οι περισσότεροι άνθρωποι θα μειώσουν  το επιπλέον βάρος τους καθώς το σώμα προσαρμόζεται στη ζωή χωρίς νικοτίνη.

Τι μπορούμε να κάνουμε για να μην αυξήσουμε το βάρος μας μετά την διακοπή καπνίσματος

Η διακοπή του καπνίσματος απαιτεί πειθαρχία και θέληση, έτσι εάν το έχετε επιτύχει, θα πρέπει να αισθάνεστε υπέροχα.

1.Μια υγιής δίαιτα

Κάντε μια λίστα με υγιεινά τρόφιμα όπως τα φρούτα, τα λαχανικά , τα δημητριακά ολικής αλέσεως και το γιαούρτι κατσικίσιο που μπορείτε να απολαύσετε χωρίς να τρώτε πάρα πολλές θερμίδες. Θυμηθείτε ότι το κάπνισμα έχει στραγγίσει το σώμα σας από πολλές βασικές βιταμίνες και ανόργανα άλατα, ιδιαίτερα τη βιταμίνη C. Δημιουργήστε υγιεινές διατροφικές συνήθειες. Κάντε ένα υγιές πρόγραμμα γευμάτων ώστε  να τρώτε σε τακτά χρονικά διαστήματα(ανά τρίωρο) για να μην είστε ευάλωτοι σε διατροφικές προκλήσεις. Όταν πεινάμε είναι εύκολο να υποπέσουμε σε ΄αμαρτωλούς΄΄διατροφικούς πειρασμούς .Λέμε όχι στα πολύ λιπαρά τρόφιμα, στη ζάχαρη, στο αλάτι  και στα τηγανητά.  Η εκμάθηση να τρώτε τρόφιμα που σας γεμίζουν μπορεί επίσης να βοηθήσει να αποτρέψει την πείνα.

2.Τακτική Άσκηση

Η τακτική άσκηση ωστόσο, είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για την ενίσχυση του μεταβολισμού και την καύση του λίπους. Προσπαθήστε να συμμετέχετε σε αερόβια άσκηση μέτριας έντασης για 30 λεπτά, πέντε φορές την εβδομάδα. Η μέτρια ένταση σημαίνει ελαφριά δυσφορία και αυξημένη ζεστασιά, αλλά όχι εξάντληση. Δοκιμάστε το γρήγορο περπάτημα, το ποδήλατο ή το κολύμπι για να αποφύγετε τα επιπλέον κιλά.

3.Αποδεχτείτε τον εαυτό σας

Αν κερδίσετε μερικά κιλά επιπλέον με την παύση του καπνίσματος, προσπαθήστε να μην σας καταβάλλει συναισθηματικά. Αντί αυτού, αισθανθείτε υπερήφανοι που βελτιώνετε την υγεία σας. Παρόλο που η αύξηση του σωματικού βάρους δεν είναι επιθυμητή μετά την διακοπή του καπνίσματος, να έχετε κατά νου ότι τα συνολικά οφέλη για την υγεία από την διακοπή του καπνίσματος, υπερτερούν των κινδύνων για την υγεία από την αύξηση του σωματικού βάρους.

  • 4. Να είστε θετικοί
    Επικεντρωθείτε στις θετικές πτυχές της εγκατάλειψης του καπνίσματος. Θυμηθείτε όλους τους λόγους για τους οποίους θέλετε να ΄΄πετάξετε΄΄ τη νικοτίνη από το σώμα σας μαζί με όλες τις αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία.

  • 5.Να κοιμάστε καλά
  •  Εάν συχνά δεν έχετε αρκετό ύπνο, κινδυνεύετε να βάζετε επιπλέον βάρος.
  •  
  • 6. Πίνετε άφθονο νερό
     Η κατανάλωση ενός ποτηριού νερού πριν από το γεύμα σας, θα σας γεμίσει και θα σας κάνει να φάτε μικρότερη ποσότητα φαγητού, οπότε έτσι θα μειώσετε και τις θερμίδες.
  •  
  • 7. Κρατήστε τον πειρασμό έξω από το σπίτι
    Αν δεν υπάρχει σπίτι, τότε εκ των πραγμάτων δεν μπορείτε να το φάτε! Αποθηκεύστε στο ψυγείο και στα ντουλάπια υγιεινές επιλογές φαγητού, έτσι ώστε όταν η επιθυμία για ανθυγιεινά σνακ επέλθει, τα τρόφιμα τα οποία θα είναι εύκολα προσβάσιμα θα οι υγιεινές επιλογές .

  • 8. Απασχολήστε τον εαυτό σας
    Η πλήξη και η ανία μας οδηγούν σε επιθυμία για κάπνισμα και φαγητό.
  • Βρείτε ενασχολήσεις που σας γεμίζουν με θετικά συναισθήματα , αγάπη για τον εαυτό σας και αυτό θα σας βοηθήσει στην διακοπή του καπνίσματος.

Αλλάξτε το lifestyle σας

Το κερδισμένο βάρος μπορεί να χαθεί αργότερα, αλλά την πολύτιμη και αναντικατάστατη υγεία σας δεν μπορείτε να την κερδίσετε ξανά.Η απόκτηση μιας συνήθειας απαιτεί χρόνο για να συνηθίσετε, τόσο σωματικά όσο και συναισθηματικά. Πάρτε ένα βήμα κάθε φορά. Αν βάζετε κάποιο βάρος, αλλά καταφέρνετε να παραμείνετε μακριά από τα τσιγάρα, συγχαρητήρια. Υπάρχουν πολλά οφέλη από την εγκατάλειψη.Οι πνεύμονες και η καρδιά σας θα είναι πιο δυνατοί.Το δέρμα σας θα φαίνεται πιο νεανικό.Τα δόντια σας θα είναι πιο λευκά.Θα έχετε καλύτερη αναπνοή.Τα μαλλιά και τα ρούχα σας θα μυρίσουν καλύτερα.

Θα έχετε περισσότερα χρήματα όταν δεν αγοράζετε τσιγάρα.Θα έχετε καλύτερες επιδόσεις στον αθλητισμό ή σε άλλες σωματικές δραστηριότητες.Εκείνο που είναι πολύ ενδιαφέρον και απεδείχθη σε πρόσφατη μελέτη, είναι το αν κάποιος δε φοβάται ότι θα πάρει βάρος μετά τη διακοπή του καπνίσματος, θα πάρει πολύ λιγότερο ή και καθόλου βάρος, ακόμα και χωρίς κάποια ιδιαίτερη θεραπευτική παρέμβαση,Στα πακέτα των τσιγάρων γράφεται με μεγάλα γράμματα ότι το κάπνισμα προκαλεί πρόωρο θάνατο ή καρκίνο κ.α. όμως όταν είμαστε νέοι δεν σκεπτόμαστε τον θάνατο ή τον καρκίνο.Μήπως θα ήταν πιο αποτελεσματικό αν τα πακέτα των τσιγάρων έγραφαν ότι: «Το κάπνισμα προκαλεί κυτταρίτιδα, , χαλάει το δέρμα, ευνοεί την εμφάνιση στυτικής δυσλειτουργίας στους άνδρες, δημιουργεί στρες,  ευνοεί την   τριχόπτωση»

Εάν κερδίζετε βάρος μετά την διακοπή και δεν μπορείτε να το χάσετε, ίσως έχετε καλύτερα αποτελέσματα με ένα οργανωμένο πρόγραμμα. Ζητήστε από τον ιατρό σας να συστήσει ένα αντιοξειδωτικό πρόγραμμα διατροφής με ενίσχυση του ανοσοποιητικού (μειώνεται με το κάπνισμα ) και  να σας βοηθήσει να χάσετε βάρος με έναν υγιή, διαρκή τρόπο.

References

Audrain-McGovern J, Benowiz NL. Cigarette smoking, nicotine, and body weight. Clin Pharmacol Ther. 2011;90(1):164-168. PMID: 21633341 www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21633341.
Dealing with weight gain after quitting. smokefree.gov/challenges-when-quitting/dealing-weight-gain-after-quitting. Accessed October 18, 2016.
Ussher MH, Taylor AH, Faulkner GE. Exercise interventions for smoking cessation. Cochrane Database Syst Rev. 2014;(8):CD002295. PMID: 25170798 www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25170798