Η επίδραση του άγχους στον θυρεοειδή αδένα
Ο θυρεοειδής είναι ευάλωτος στο στρες, καθώς η λειτουργία του αλλάζει άμεσα υπό συνθήκες στρες. Συναισθηματικές, ορμονικές και μεταβολικές αλλαγές, προκαλούν αλλαγές και στη θυρεοειδική λειτουργία. Χρόνια συναισθηματικά, μεταβολικά ή άλλα είδη στρες μπορούν να έχουν αρνητική επίδραση στο θυρεοειδή.
Ένα αυξημένο ποσοστό ανθρώπων που πάσχουν από υποθυρεοειδισμό εμφανίζει κατάθλιψη, αλλά και εκείνων που υποφέρουν από το ψυχικό αυτό νόσημα πάσχει από υπερθυρεοειδισμό.Τα μη φυσιολογικά επίπεδα ορμονών είναι μία από τις αιτίες που οι ασθενείς με υπερθυρεοειδισμό εμφανίζουν ψυχικά συμπτώματα.
Η νόσος του Grave΄s κάνει τον θυρεοειδή να είναι υπερβολικά ενεργός, ενώ η Hashimoto μπορεί να τον οδηγήσει σε υπολειτουργία. Το άγχος από μόνο του δεν μπορεί να προκαλέσει διαταραχή του θυρεοειδούς, μπορεί τους να επιδεινώσει μια ήδη υπάρχουσα κατάσταση. Το άγχος είναι τους από τους ισχυρότερους περιβαλλοντικούς παράγοντες που επιδρούν στην εμφάνιση των αυτοάνοσων νοσημάτων του θυρεοειδούς και όχι μόνο.
Πως επιδρά αυτό?
Το άγχος επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα άμεσα και έμμεσα, μέσω του νευρικού-γαστρεντερικού και του ενδοκρινικού μας συστήματος. Τα επινεφρίδια, δυο αδένες που βρίσκονται πάνω από τα νεφρά , λειτουργούν έτσι ώστε σε φυσιολογικές καταστάσεις στρες να μπορούν να ανταποκριθούν ‘’επάξια’’
Το αυξημένο όμως στρες ενεργοποιεί ένα καταρράκτη γεγονότων από τον υποθάλαμο προς τα επινεφρίδια, που οδηγεί στην υπερέκκριση κορτιζόλης. Η κορτιζόλη μπορεί να αναστείλει ή να διεγείρει την λειτουργία διαφόρων λειτουργιών στο σώμα. H σχέση μεταξύ του στρες και της αυτοάνοσης θυρεοειδίτιδας Grave΄s είναι τεκμηριωμένη, ενώ για την ακριβή σχέση μεταξύ του στρες και της θυρεοειδίτιδας Hashimoto τα δεδομένα είναι ανεπαρκή, αν και αναφέρεται ότι το stress συμπεριλαμβάνεται στις πιθανές αιτίες εμφάνισής της.
Επίσης από το στρες επηρεάζεται το έντερο με αποτέλεσμα λειτουργικές διαταραχές στο μικροβίωμα με αποτέλεσμα εμφάνιση ευερέθιστου εντέρου -σπαστικής κολίτιδας καθώς διαταραχή του ανοσοποιητικού συστήματος ,που με την σειρά του επηρεάζει εκ νέου την θυρεοειδή λειτουργία.
Αυτές οι ανοσοποιητικές διαμορφώσεις μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη και κάποιου άλλου αυτοάνοσου νοσήματος, ειδικά σε άτομα με γενετική προδιάθεση. Επιπρόσθετα, τελευταία, σε πρόσφατη μελέτη επιστημόνων του Πανεπιστημίου του Γκέτεμποργκ που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, αποκάλυψε ότι ίσως ευθύνονται και κάποιες αλλαγές που συμβαίνουν στο μέγεθος μερικών κεντρικών τμημάτων του εγκεφάλου.
Τα ευρήματα έδειξαν ότι τμήματα αυτού, όπως είναι ο ιππόκαμπος και η αμυγδαλή, συρρικνώνονται όταν τα επίπεδα των ορμονών είναι υψηλά. Όταν όμως ομαλοποιηθούν και τα συμπτώματα υποχωρήσουν, τα τμήματα αυτά επανέρχονται, σε μεγάλο βαθμό, στο φυσιολογικό μέγεθός τους.
Ο υπερθυρεοειδισμός που οφείλεται στην αυτοάνοση υπερπαραγωγή αντιθυρεοειδικών αντισωμάτων (νόσος Graves) προκαλεί αύξηση της όρεξης, επιτάχυνση του μεταβολισμού, απώλεια βάρους, κόπωση, νευρικότητα, ευερεθιστότητα, εφίδρωση και αίσθημα παλμών.
Επίσης, έχει παρατηρηθεί και αυξημένος επιπολασμός του άγχους, της κατάθλιψης και γνωστική εξασθένιση σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό αλλά και με ασθενείς που πάσχουν από άλλες χρόνιες παθήσεις του συγκεκριμένου αδένα. Παλαιότερα, οι γνώσεις οδηγούσαν στο συμπέρασμα ότι τα ψυχικά συμπτώματα σχετίζονταν μόνο με τα μη φυσιολογικά επίπεδα ορμονών. Η πρόσφατη έρευνα των Σουηδών επιστημόνων διαπίστωσε ότι η πάθηση επιδρά αρνητικά στον εγκέφαλο.
Τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής, έδειξαν ότι οι ασθενείς είχαν μικρότερες περιοχές στο μέσο κροταφικό λοβό από ό,τι οι άνθρωποι που περιλήφθηκαν στην ομάδα ελέγχου. Η μελέτη αυτή, δηλαδή, καταδεικνύει την εμπλοκή του εγκεφάλου στη νόσο Grave΄s σε επίπεδο που δεν είχε εντοπιστεί προηγουμένως.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η απώλεια όγκου στο μέσο κροταφικό λοβό υπήρχε κατά τη διάγνωση και ότι η απόκριση στη θεραπεία με αντιθυρεοειδικά φάρμακα και/ή η χειρουργική επέμβαση επέφερε μερική αποκατάσταση αυτών των περιοχών.
Έτσι λοιπόν, εάν αισθάνεστε εξαντλημένοι, η διάθεσή σας αλλάζει διαρκώς, και παίρνετε βάρος, αυτό σημαίνει ότι έχετε άγχος ή ότι έχετε υποθυρεοειδισμό;
Καθώς και τα δύο είναι συμπτώματα τόσο του στρες, όσο και του υποθυρεοειδισμού, είναι σημαντικό να μιλήσετε με τον γιατρό σας για να αποκλείσετε τον υποθυρεοειδισμό. Και να έχετε υπόψη σας ότι καθεμιά από αυτές τις καταστάσεις τροφοδοτεί την άλλη: το άγχος μπορεί να επιδεινώσει τον υποθυρεοειδισμό, αλλά μπορεί να ισχύει και το αντίστροφο: να έχετε άγχος λόγω των συμπτωμάτων του υποθυρεοειδισμού.